ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਕੀਮਤੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਹੈ ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਬੜੀ ਸੰਗਤ ਨੀਚੀਬਾਗ। ਇਸ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਉਨੀ ਹੀ ਖੂਬਸੂਰਤ ਹੈ ਜਿੰਨੀ ਇਸ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਗੁਰੂਦਵਾਰਾ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਹੈ. ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਮਹਾਰਾਜ ਜੀ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਇਸ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ 9ਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਇਥੇ ਤਪ ਕੀਤਾ ਸੀ । ਸਿੱਖ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, 1600 ਈ: ਵਿਚ, ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਸੱਤ ਮਹੀਨੇ ਅਤੇ 13 ਦਿਨ ਭਾਈ ਕਲਿਆਣਜੀ ਦੇ ਘਰ ਵਿਚ ਤਪ ਕੀਤਾ ਸੀ . ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਇਸ ਅਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਇਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ।

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਨੀਚੀਬਾਗ ਦੇ ਹੈੱਡਮਾਸਟਰ ਅਮਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੇ ਰੱਖੇ ਚੋਲਾ (ਕਪੜੇ) ਅਤੇ ਖੜਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੇਟੇ 10ਵੇਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਬਚਪਨ ਦੇ ਜੁੱਤੇ ਵੀ ਰੱਖੇ ਗਏ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਸੰਗਤਾਂ ਪੂਜਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ । ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਨੀਚੀਬਾਗ ਦੇ ਮੈਨੇਜਰ ਸਰਦਾਰ ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਅਗਲੀ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਜਾਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਲੋਕ ਉਸ ਤੋਂ ਵਿਛੜ ਜਾਣ ਦੇ ਦੁੱਖ ਵਿਚ ਰੋ ਰਹੇ ਸਨ। ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਚੋਲਾ ਅਤੇ ਖੜਾਵਾਂ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਮੇਰੀ ਯਾਦ ਆਵੇਗੀ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਲੈਣਾ . ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੀ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਵਿਚ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਸਜਾ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੱਗੇ ਸਿਰ ਝੁਕਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਬਚਪਨ ਦਾ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਇਥੇ ਬਿਤਾਇਆ. ਜਾਣ ਵੇਲੇ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਜੁੱਤੀਆਂ ਦੀ ਜੋੜੀ ਇੱਥੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਲਈ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ, ਜੋ ਕਿ ਅੱਜ...

ਵੀ ਇਥੇ ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ. ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅਧਿਆਇ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ.

ਅੱਜ ਵੀ ਹੈ ਮਾਤਾ ਗੰਗਾ ਦਾ ਪ੍ਰਵਾਹ

ਇਕ ਦਿਨ ਜਦੋਂ ਸਤਿਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦੁਰ ਜੀ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਭਾਈ ਕਲਿਆਣਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਜੀ ਅੱਜ ਤਾਂ ਗ੍ਰਹਿਣ ਹੈ, ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਅੱਜ ਗੰਗਾ ਵਿਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨਗੇ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕਹੋ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਵੀ ਗੰਗਾ ਵਿਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰ ਆਈਏ। ਇਸ ‘ਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗੰਗਾ ਮਾਤਾ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕਰੋ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਥੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਾਓਣ । ਕਲਿਆਣਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗੰਗਾ ਅੱਧਾ ਮੀਲ ਦੀ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਕਾਫੀ ਥੱਲੇ ਵੀ ਹੈ , ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੀ ਕਿਰਪਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ. ਤਦ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਲੱਗਿਆ ਇੱਕ ਪੱਥਰ ਪੱਟਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਪੱਥਰ ਪੱਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਥੋਂ ਗੰਗਾ ਦਾ ਸ਼ੁੱਧ ਪਾਣੀ ਦੀ ਇੱਕ ਧਾਰਾ ਬਾਹਰ ਆਈ. ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਉਥੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕੀਤਾ। ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਨੀਚੀਬਾਗ ਦੇ ਮੈਨੇਜਰ ਸਰਦਾਰ ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਪਾਣੀ ਘਰ ਅਤੇ ਵਿਹੜੇ ਵਿਚ ਭਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਉਸ ਉਪਰ ਇਕ ਪੱਥਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕਿਹਾ । ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗੰਗਾ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹ ਕੇ ਥੱਲੇ ਹੁੰਦੀ ਗਈ। ਪਾਣੀ ਦਾ ਸੋਮਾ ਅਜੇ ਵੀ ਉਸ ਅਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਬਾਉਲੀ ਸਾਹਿਬ ਵਜੋਂ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਲੋਕ ਇਸ ਜਲ ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਤਿਕਾਰ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।