ਚਲੋਂ ਚਲੋਂ ਰੋਜ਼ ਬੋਤਲਾਂ ਚੁੱਕੀ ਤੁਰੀ ਆਉਦੇ ਹੋ, ਗੰਦ ਪਾ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਗੁਰੂਦਵਾਰੇ ਚ! ਗੁਰੂਦਵਾਰੇ ਦੇ ਚੋਬੇਦਾਰ ਨੇ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਬਣੀ ਝੋਪੜ ਪੱਟੀ ਤੋ ਆਏ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਗੁਰੂਦਵਾਰੇ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਠੰਡੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਕੂਲਰ ਤੋ ਪਾਣੀ ਭਰਨ ਨੂੰ ਬੜੇ ਰੋਹਬ ਨਾਲ ਵਰਜ਼ ਤਾ, ਸ਼ਾਇਦ ਉਹ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਰੱਬ ਦੇ ਜੀਅ ਹੋਣ ।
ਕੋਣ ਕੁੱਝ ਕਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਚੋਬੇਦਾਰ ਸਹੀ ਹਨ, ਉਨਾਂ ਕੋਲ ਬੜੀਆਂ ਦਲੀਲਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ, ਉਹ ਤੇ ਲੰਗਰ ਚੋ ਵੀ ਉਠਾ ਸਕਦੇ ਨੇ ਝੋਪੜ ਪੱਟੀ ਦੇ ਜਵਾਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਉਂਕੀ ਉਹ ਲਫਾਫੇ ਚ ਲੰਗਰ ਪਾ ਕੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਦਿਨ ਦੇ ਪੇਟ ਭਰਨ ਦੇ ਆਹਰ ਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਲੰਗਰ ਸ਼ਾਇਦ ਹੁਣ ਭੁੱਖਿਆਂ ਵਾਸਤੇ ਰਿਹਾ ਹੀ ਨਹੀ ।
ਇੱਕ ਸੱਚੀ ਮੁੱਚੀ ਦੇ ਰੱਬ ਦੀ ਬੇਟੀ, ਇੱਕ ਅੋਰਤ ਰੋਜ਼ ਗੁਰੂਦਵਾਰੇ ਚ ਆਉਦੀ ਸੀ, ਉਸਦੇ ਪੋਤਰੀ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਪੇਟ ਦੀ ਤਕਲੀਫ ਸੀ ਤੇ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਗਾਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਪੀਣ ਲਈ ਆਖਿਆ ਸੀ ।ਉਸਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਗੁਰੂਦਵਾਰੇ ਕੋਲ ਝੋਪੜ ਪੱਟੀ ਵਿੱਚ ਦੋ ਕੁ ਗਾਵਾਂ ਰੱਖ ਲਈਆਂ ਨੇ ਤੇ ਉਹ ਦੁੱਧ ਵੇਚਦੇ ਨੇ ।ਅੋਰਤ ਗੁਰੂਦਵਾਰੇ ਮੱਥਾ ਟੇਕ ਕੇ ਉਧਰ ਦੇ ਰਾਹ ਤੇ ਪੈ ਗਈ। ਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਨੰਗ ਤੜੰਗੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰੋ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਟੂਟੀ ਤੋ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਪੀਂਦਿਆਂ ਦੇਖ ਕੇ ਕਿਹਾ ਤੁਸੀ ਗੁਰੂਦਵਾਰੇ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਚੋ ਠੰਡਾਂ ਪਾਣੀ ਲੈ ਆਇਆ ਕਰੋ। ਉਨਾਂ ਦੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਕਹਿੰਦੀਆਂ ਸਾਨੂੰ ਕੋਣ ਲੈਣ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ।ਉਸਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨੂੰ ਲਾਹਨਤਾ ਪਾਵਾ ਪਰ ਉਹ ਕੁੱਝ ਸੋਚ ਕੇ ਚੁੱਪ ਕਰ ਗਈ । ਸ਼ਾਇਦ ਉਸਨੂੰ ਇਲਮ ਸੀ ਨਤੀਜ਼ਾ ਕੁੱਝ ਨਹੀ ਸੀ ਨਿਕਲਣਾ ।
ਉਸ ਅੋਰਤ ਦੇ ਘਰ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣਾਂ ਫਰਿਜ਼ ਪਿਆ ਸੀ, ਅਰਾਮ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਚਾਰ ਪੰਜ ਹਜ਼ਾਰ ਮਿਲ ਸਕਦੇ ਸੀ ਉਸਨੇ ਸੋਚਿਆ ਚਲੋ ਕੋਈ ਨਾਂ ਤੇ ਫਰਿਜ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿਤੀ ਤੇ ਕਿਹਾ ਸਾਰੇ ਜਣੇ ਰਲ਼ ਕੇ ਵਰਤ ਲਈਉ ।
ਦੋ ਕੁ ਦਿਨ ਉਹ ਦੱਧ ਲੈਣ ਜਾਂਦੀ ਰਹੀ ਤੇ ਤਸੱਲੀ ਹੁੰਦੀ ਕਿ ਬੱਚੇ ਠੰਡਾ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਲੱਗ ਪਏ ਹਨ…ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਉਹ ਗਈ ਤੇ ਦੇਖਿਆ...

ਬੱਚੇ ਫਿਰ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਪੀ ਰਹੇ ਹਨ ਉਸਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਪੁਲੀਸ ਫਰਿਜ਼ ਤੇ ਹੋਰ ਸਮਾਨ ਲੈ ਗਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸਮਾਨ ਚੋਰੀ ਦਾ ਹੈ ।
ਬੜੀ ਹੈਰਾਨ ਹੋਈ ਪਰ ਜੇ ਪੁਲਿਸ ਹੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਫਰਿਜ਼ ਚੋਰੀ ਦੀ ਸੀ ਤੇ ਕੋਣ ਕੁੱਝ ਕਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਉਹ ਦੁੱਧ ਲੈਣ ਗਈ ਤੇ ਅੋਰਤਾਂ ਰੋ ਰਹੀਆ਼ ਸਨ, ਉਨਾ ਕਿਹਾ ਦੁੱਧ ਹੈ ਨਹੀ ।ਹੈਰਾਨ ਹੋਈ ਜਦੋ ਅੋਰਤਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਗਊ ਸ਼ਾਲਾ ਵਾਲੇ ਆ ਕੇ ਜਬਰਦਸਤੀ ਸਾਡੀਆਂ ਗਾਵਾਂ ਖੋਹਲ ਕੇ ਲੈ ਗਏ ਹਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿਸੇ ਸਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਗਾਵਾਂ ਅਵਾਰਾ ਫਿਰਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰਦੀਆਂ ਹਨ…ਕਹਿੰਦੇ ਸਾਡੀਆਂ ਦੁੱਧ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਗਾਵਾਂ ਨਹੀ ਸਗੋ ਅਵਾਰਾ ਹਨ ।
ਬੜਾ ਦੁੱਖ ਹੋਇਆ ਪਰ ਉਹ ਨਾਂ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਕਹਿ ਸਕਦੀ ਸੀ, ਨਾਂ ਗੁਰੂਦਵਾਰੇ ਵਾਲਿਆ ਨੂੰ ਤੇ ਨਾਂ ਗਊ ਸ਼ਾਲਾ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ।ਉਹ ਵਾਪਸ ਘਰ ਨੂੰ ਤੁਰ ਪਈ। ਅੱਜ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਗੁਰੁਦਵਾਰੇ ਦੀ ਸੰਗਤ ਚੋ ਹੋਰ ਸਹੇਲੀ ਵੀ ਸੀ ।ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਅੱਗੇ ਗਏ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਅਵਾਰਾ ਬੈਲ, ਲੜਦੇ ਲੜਦੇ ਗਰੀਬੜੇ ਜਿਹੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਰੋਂਦੜ ਕੇ ਤੁਰ ਗਏ ।ਅਵਾਰਾ ਬੈਲਾਂ ਦੀ ਕਿਸੇ ਗਊ ਸ਼ਾਲਾ ਨੂੰ ਫ਼ਿਕਰ ਨਹੀ ਸੀ ਤੇ ਨਾਂ ਹੀ ਗਰੀਬੜੇ ਜਿਹੇ ਬਾਲ ਦੇ ਡੁੱਲੇ ਖੂਨ ਦਾ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਫਰਕ ਪੈਂਦਾ ਸੀ, ਜਿਊਂਦਾ ਰਹੇ ਜਾਂ ਮਰ ਜਾਵੇ ਹਮਾਤੜ ਦਾ ਬੱਚਾ ਕੀ ਫ਼ਰਕ ਪੈਦਾ ਸੀ ਕਿਸੇ ਨੂੰ।
ਉਸ ਅੋਰਤ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਚ ਅੱਥਰੂ ਆ ਗਏ, ਕਹਿੰਦੀ ਰੱਬਾ ਅਸੀ ਤੇ ਕੁੱਝ ਨਹੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਤੂੰ ਤੇ ਕੁੱਝ ਕਰ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਮਾਤੜਾਂ ਦਾ। ਨਾਲ ਦੀ ਸਹੇਲੀ ਕਹਿੰਦੀ ਭੈਣੇ, ਨਾਂ ਭੈਣੇ ਛੋਟੇ, ਹਮਾਤੜ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਰੱਬ ਵੀ ਨਿੱਕਾ ਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਰਗਾਂ ਨਿਤਾਣਾ ….ਉਨਾਂ ਦਾ ਨਿਤਾਣਾ ਰੱਬ ਵੀ ਕੁੱਝ ਨਹੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ।
ਕਰਮ ਜੀਤ ਸਿੰਘ