ਪੁਰਾਣੇ ਭਾਰਤ – ਪਾਕਿਸਤਾਨ  ਦੇ ਲੋਕ ਕਿਵੇ ਸਨ ਅੱਜ ਲੜਾਈ ਕਿਉ ?
ਕਵਲ -ਪਾਕਿਸਤਾਨ  ਵੇਲੇ ਦੀ ਗੱਲ ਦੱਸਣ ਲੱਗਾ ਜਦੋ ਦਾਦੇ ਹੋਰੀ ਜੂਰ ਮੰਡੀ(zoormandi)   ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਤੇ ਮੇਰੀ ੳਮਰ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸੀ । ਫੇਰ 1990 ਵਿਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਹਿਰ ਪਟਿਆਲੇ ਵਿਚ  ਇੱਕ ਨਿੱਕੇ ਜਿਹੇ ਪਿੰਡ ਕੋਟਲੇ ਆ ਗਏ ਸਨ।
ਕਵਲ -ਸਾਉਣ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਸੀ ਮੀਹ ਪੈਣ  ਤੋ ਬਾਅਦ ਮੋਸਮ ਬਹੁਤ ਸੋਹਣਾ ਤੇ ਠੰਡਾ ਸੀ ।ਅੱਜ ਮੈ ਤੇ ਦਾਦਾ ਜੀ ਇੱਕ ਮੰਜੀ ਤੇ ਵਿਹੜੇ ਵਿੱਚ ਪੱਖਾ ਲਾਕੇ ਪਏ ਸੀ । ਅਕਸਰ ਰੋਜ ਦਾਦਾ ਜੀ ਮੈਨੂੰ ਕਹਾਣੀਆ ਸਣਾਉਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸੀ । ਅੱਜ ਦਾਦਾ ਜੀ ਕੁੱਝ ਪਰੇਸਾਨ ਲੱਗ ਰਹੇ ਸੀ , ਦੇਖਕੇ  ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਿਵੇ ਕੁੱਝ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹੋਣ।ਮੈ ਆਸਮਾਨ ਤੇ ਸੋਹਣੇ ਸੋਹਣੇ ਟਿਮ ਟਮਾਉਦੇ ਤਾਰੇ ਵੇਖਦਾ ਪਿਆ ਸੀ । ਸੋਣ ਤੋ ਪਹਿਲਾ ਆਦਤ ਸੀ ਕਹਾਣੀਆ ਸੁਣਨ ਦੀ ਮੈ ਦਾਦਾ ਜੀ ਨੂੰ ਪੁਛਿਆ ਦਾਦਾ ਜੀ ਅੱਜ ਕਿਹੜੀ ਕਹਾਣੀ ਸਣਾਉਗੇ । ਦਾਦਾ ਜੀ ਮੈਨੂੰ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਕਵਲ ਕਹਿੰਦੇ ਸੀ। ਦਾਦਾ ਜੀ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ ਕਵਲ ਪੁੱਤ ਅੱਜ ਤੈਨੂੰ ਮੈ
ਭਾਰਤ ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਸਣਾਉਣਾ ਦੋਵਾ ਦੇਸਾ ਦੇ ਲੋਕਾ ਵਿਚ ਕਿੰਨਾ ਪਿਆਰ ਸੀ।

ਦਾਦਾ ਜੀ -ਹਾਫੀਜਾਬਾਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਕਸਬਾ ਸੀ ਜਿਥੇ ਇਜਾਬੀ ਖਾਨ ਦੀ ਭਤੀਜੀ ਵਿਆਹੀ ਸੀ। ਜੋ ਮੇਰੀ ਭੈਣ ਵਰਗੀ ਸੀ ਵਰਗੀ ਕੀ ਭੈਣ ਹੀ ਸੀ ਤੇ ਉਹ ਵੀ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਭਾਸਾ ਵਿੱਚ ਬਾਈਜਾਨ ਕਹਿਕੇ ਬਲਾਉਦੀ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਸੁਰੂ ਤੋ ਹੀ ਮਾ ਪਿਉ ਨਹੀ ਸਨ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣਾ ਭਰਾ ਮੰਨਦੀ ਸੀ।ਅਸੀ ਜਦੋ ਜੂਰ ਮੰਡੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਰਹਿੰਦੇ ਸੀ ।ਮੇਰੇ ਗੁਆਢ ਵਿਚ ਇਜਾਬੀ ਖਾਨ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ।
ਤੇ ਜਿਸ ਕੋਲ ਕੋਈ ਬੱਚਾ ਨਹੀ ਸੀ । 1947 ਵੇਲੇ ਮੇਰੇ ਮਾ ਬਾਪ ਲੜਾਈ ਵਿਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਇਜਾਬੀ ਖਾਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਆਪਣਾ ਪੁੱਤ ਸਮਝਕੇ ਰੱਖਿਆ 47 ਵੇਲੇ ਮੈ 10 ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ । 1960 ਵਿਚ ਮੇਰਾ ਵਿਆਹ ਹੋਗਿਆ ਸੀ  ਮੇਰੀ ਉਦੋ ਉਮਰ 23 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ।ਇਜਾਬੀ ਖਾਨ ਦੀ ਘਰ ਵਾਲੀ ਵੀ ਕਾਫੀ ਸਮੇ ਪਹਿਲਾ ਮਰ ਗਈ ਸੀ । ਮੇਰੇ ਵਿਆਹ ਤੋ 5 ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਇਜਾਬੀ  ਵੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਚੱਲ ਵਸਿਆ । ਮਰਨ ਤੋ ਪਹਿਲਾ ਸਭ ਕੁੱਝ ਆਪਣਾ ਮੈਨੂੰ ਦੇ ਗਿਆ ਸੀ। ਤਾਜੀਮ ਆਪਣੇ ਚਾਚਾ ਜੀ ਕੋਲ ਆਊਦੀ ਸੀ ਤੇ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਵੀ ਭਰਾਵਾ ਵਾਲਾ ਪਿਆਰ ਸੀ।
ਕੁੱਝ ਟਾਇਮ ਬਾਅਦ ਤਾਜੀਮ ਨੂੰ ਕੈਂਸਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ,ਮੈ ਤੇ ਉਹਦੇ ਪਤੀ ਨੇ ਉਸਦਾ ਬਹਤ ਇਲਾਜ ਕਰਾਇਆ ਆਖਿਰ ਜੋ ਰੱਬ ਨੂੰ ਮਨਜੂਰ ਔ ਹੀ ਹੋਇਆ।ਮੈ ਤੇ ਤੇਰੀ ਦਾਦੀ ਕੁੱਝ ਸਮਾ ਉਥੇ ਰਹੇ ਦਿਲ ਉਦਾਸ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਤੇ ਉਥੋ ਇਥੇ ਪੰਜਾਬ ਆ ਗਏ ਸੀ। ਅੱਜ ਦੋਵੇ ਦੇਸਾ ਦਾ ਮਹੋਲ ਠੀਕ ਨਹੀ ਬਾਡਰਾ ਤੇ ਦੋਵੇ ਦੇਸਾ ਦੇ ਮਾਵਾ ਦੇ ਪੁੱਤ ਸਹੀਦ ਹੋ...

ਰਹੇ ਨੇ। ਇਨਸਾਨ ਦੀ ਜਾਤ ਪਾਤ ਦਾ ਕੋਈ ਰੋਲਾ ਨਹੀ ਸੀ ਮੇਰਾ ਸਿੱਖ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਰਿਸਤਾ ਸੀ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਮੁਸਲਮਾਨ ਨੇ ਪਾਲ ਕੇ ਵੱਡਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਮੇਰਾ ਵੀ ਉਹਨਾ  ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਪੁੱਤ ਵੀਰ ਵਾਲਾ ਰਿਸਤਾ ਸੀ। ਅੱਜ ਜੋ  ਦੇਸਾ ਵਿਚ  ਲੜਾਈ ਚਲ ਰਹੀ ਹੈ ਉਹ ਨਾ ਤਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਲੋਕ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ ਨਾ ਭਾਰਤ ਦੇ , ਇਹਨਾ ਲੋਕਾ  ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿਚ ਸਿਆਸਤੀ ਪਾਰਟੀਆ ਨੇ ਲੜਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ। ਗੱਲ ਸਮਝਣ ਦੀ ਇਹ ਹੈ ਆਪਣੇ ਮੁਲਖ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜਾ ਨੇ ਗੁਲਾਮ ਕੀਤਾ ਸੀ ਨਾ ਕਿ ਆਪਾ ਲੋਕਾ ਨੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਲੋਕਾ ਨੂੰ , ਭਾਰਤ ,ਪਾਕਿਸਤਾਨ ,ਬੰਗਲਾ ਦੇਸ ਤੱਕ ਸਾਰਾ ਇਲਾਕਾ ਇੱਕ ਸੀ ਲੋਕਾ ਵਿੱਚ ਪਿਆਰ ਬਹੁਤ ਸੀ। ਰਾਜਨੀਤੀਆ ਨੇ ਸਾਡੇ ਦੇਸਾ ਨੂੰ ਵੰਡ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਲੋਕਾ ਨੂੰ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਲੜਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਦੇਸ ਵਿਚ ਲਕੀਰਾ ਖਿੱਚ ਕੇ ਕੇਡਿਆਲੀਆ ਤਾਰਾ ਲਾਕੇ ਫੋਜੀਆ ਨੂੰ ਦੇਸਾ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਸਾਹਮਣੇ  ਖੜਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਜਿਥੇ ਹਨੇਰੇ ਸਵੇਰੇ ਗੋਲੀਆ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੀ ਹਿੱਕ ਵਿੱਚ ਵੱਜਦੀਆ ਨੇ ਤੇ ਘਰ ਮਾਵਾ ਕੰਧਾ ਨਾਲ ਲੱਗਕੇ ਰੋਦੀਆ ਰਹਿਦੀ਼ਆ ਨੇ।
ਜੇ ਇਧਰ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਜਵਾਨ ਸਹੀਦ ਹੋਜੇ ਤਾ ਇਧਰ ਦੇ ਲੋਕਾ ਤੋ ਸਿਆਸਤੀ  ਚਲਾਕ ਧਿਰਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਮੂਰਦਾਬਾਦ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਵਾ ਦਿੰਦੀਆ ਨੇ ਤੇ ਜੇ ਉਧਰ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਦਾ ਕੋਈ ਸਹੀਦ ਹੋਜੇ ਤਾ ਉਧਰ ਵਾਲੀ ਸਿਆਸਤੀ  ਚਲਾਕ ਧਿਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੁਰਦਾਬਾਅਦ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਵਾ ਦਿੰਦੀ  ਐਵੇ ਹੀ ਰਾਜਨੀਤੀਆ ਦੇ ਵਿਚ ਆਮ ਲੋਕਾ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲਿਆ ਜਾਦਾ ਹੈ । ਫੋਜੀਆ ਨੂੰ ਬਾਡਰਾ ਤੇ ਲੜਦੇ ਸਹੀਦ ਹੋਣਾ ਪੈਦਾ ਏ ਕਿੰਨਾ ਚਿਰ ਰਾਜਨੀਤੀਆ ਲਈ ਮਾਵਾ ਦੇ ਪੁੱਤ ਸਹੀਦ ਹੋਣਗੇ।
ਸਿਆਸਤੀਆ ਦੇ ਖਰੀਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ,ਅਖਬਾਰਾ ,ਟੀਵੀਆ ਵਿਚ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਖਿਲਾਫ ਮੁਰਦਾਬਾਅਦ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਦਿਖਾਕੇ ਦੇਸ ਦੇ ਲੋਕਾ ਨੂੰ ਲੜਾਇਆ ਜਾਦਾ ਹੈ। ਦੋਵੇ ਦੇਸਾ ਦੇ ਲੋਕਾ ਨੂੰ 47 ਵੇਲੇ ਮਾਰੇ ਗਇਆ ਦਾ ਇਨਸਾਫ ਦਵਾਉਣ ਦੇ ਝਾਸੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਲੋਕਾ ਦੇ ਦਿਲਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਲਈ ਇਰਖਾ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਨੇ। ਇਹ ਸੁਣਦੇ – ਸੁਣਦੇ ਰਾਤ ਦੇ 11 ਵੱਜ ਗਏ ਸੀ । ਮੈਨੂੰ ਨੀਦ ਆ ਰਹੀ ਸੀ ਮੈ ਸੋ ਗਿਆ ।

ਕਵਲ -ਅੱਜ ਫੋਜੀ ਸਹੀਦ ਹੁੰਦੇ ਦੇਖਕੇ ਮੇਨੂੰ ਵੀ  ਇਹੋ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਦਾਦਾ ਜੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਉਹ ਸੱਚ ਹੈ। ਦਾਦਾ ਜੀ ਨੇ ਮੈਨੰ ਇਹ ਗੱਲਾ ਵੀਹ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾ ਦੱਸੀਆ ਸੀ। ਜਿਹਨਾ ਨੂੰ ਮੈ ਅੱਜ ਦੇ ਹਲਾਤ ਦੇਖਕੇ ਲਿਖ ਰਿਹਾ ਹਾ।ਜੇ ਕੱਝ ਗਲਤ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇ ਮਾਫੀ ਮੰਗਦਾ ਸਭ  ਤੋ।
✍️✍️✍️ ਸੁੱਖ ਸਿੰਘ ਮੱਟ