‘ਨਾਜ਼’ ਮਾਪਿਆਂ ਦੀ ਲਾਡਲੀ ਧੀ,ਪੜ੍ਹੀ ਲਿਖੀ ਤੇ ਸੁਨੱਖੀ ਵੀ।ਵੇਲ਼ਾ ਆਉਣ ਤੇ ਸਭ ਹੀ ਤੋਰਦੇ ਤੇ ਓਹ ਵੀ ਵਿਦਾ ਹੋਈ।ਕੁਝ ਵਿਛੋੜੇ ਦਾ ਦੁੱਖ ਤੇ ਕੁਝ ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਚਾਅ ਅਰਮਾਨ ਲੈ ਕੇ ਸਹੁਰੇ ਘਰ ਆਈ।ਸੋਹਣੇ ਜੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਕੇ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਮਾਨਣ ਦੀ ਚਾਹ ਸੀ ਓਹਦੇ ਦਿਲ ‘ਚ!ਭਰੇ ਪੂਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ‘ਚ ਸਾਰੇ ਉਹਨੂੰ ਚੰਗੇ ਲੱਗੇ।ਪਰ ਹੌਲ਼ੀ ਹੌਲ਼ੀ ਕੁਝ ਪਰਤਾਂ ਉੱਘੜਨ ਲੱਗੀਆਂ ।
ਮਾਸੀ ਦੀ ਕੁੜੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਆਇਆ ।ਸੱਸ ਬੋਲੀ,”ਜਾਣਾ ਤਾਂ ਕੱਲੀ ਜਾ ਆ।”
“ਇਉਂ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਕਦੇ?ਚੱਲ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦਾ ਹੋਣਾ!” ਸੋਚ ਕੇ ਓਹ ਮਨ ਮਸੋਸ ਕੇ ਰਹਿ ਗਈ।ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ਼ ਆਈਆਂ ਭੈਣਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਉਦਾਸੀ ਲੁਕਾਉੰਦੀ ਰਹੀ।
ਸਕੇ ਭਰਾ ਦੇ ਵਿਆਹ ਤੇ ਸੱਸ ਨੇ ਹੋਰ ਬਹਾਨਾ ਬਣਾ ਲਿਆ।’ਨਾਜ਼’ ਨੂੰ ਕੱਲੀ ਤੋਰ ਕੇ ਆਪ ਮੌਕੇ ਤੇ ਪਹੁੰਚੇ ।
ਪੇਕੇ ਜਾਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦੀ ਤਾਂ ਸੌ ਗੱਲਾਂ ਬੋਲਦੀ,”ਰੋਜ ਰੋਜ ਪੇਕੇ ਜਾ ਕੇ ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ?”ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਮਗਰੋਂ ਜਾਣਾ ਵੀ ਓਹਨੂੰ ‘ਰੋਜ਼’ ਹੀ ਜਾਪਦਾ।
ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਸੋਹਣਾ ਕੱਪੜਾ ਲੱਤਾ ਪਾਉਣਾ ਤਾਂ ਨਾਲ਼ ਦੀ ਨਾਲ਼ ਟੋਕ ਦਿੰਦੀ,”ਨਿੱਤ ਨਵੇਂ ਸੂਟ?ਘਰ ਤਾਂ ਨੀਂ ਪੱਟਣਾ ?” ਤੇ ‘ਨਾਜ਼’ ਦੀ ਮੁਸਕਰਾਹਟ ਗਾਇਬ ਹੋ ਜਾਂਦੀ।
ਨਿਆਣਿਅਾਂ ਨੂੰ ਲਾਡ ਲਡਾਉਂਦੀ ‘ਨਾਜ਼’ ਵੀ ਓਹਨੂੰ ਚੰਗੀ ਨਾ ਲਗਦੀ।
“ਲੈ ਤੇਰੇ ਜੱਗ ਤੋਂ ਨਿਆਰੇ ਨਿਆਣੇ?ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਕਦੇ ਨੀੰ ਕੀਤੇ ਏਹੋ ਜੇ ਨਖਰੇ..।”
ਨਾ ਅਪਣੀ ਮਰਜੀ ਨਾਲ਼ ਕੁਝ ਬਣਾ ਸਕਦੀ ਤੇ ਨਾ ਖਾ ਸਕਦੀ।ਭੁੱਖ ਹੀ ਮਰ ਜਾਂਦੀ ਜਦੋਂ ਸੱਸ ਕਹਿੰਦੀ,”ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਨੀੰ ਏਹ ਕੁਝ ਖਾਂਦੇ!”
ਨਾਜ਼ ਦੇ ਪੇਕਿਆਂ ਤੋਂ ਕੋਈ ਆਉਂਦਾ ਤਾਂ ਸੜ ਬਲ਼ ਜਾਂਦੀ ।ਗੱਲ ਗੱਲ ਤੇ ਹਰਖਣਾ ਤੇ ਬੋਲਣਾ ਤਾਂ ਓਹਦਾ ਸੁਭਾਅ ਹੀ ਸੀ।ਪਰ ‘ਨਾਜ਼ ‘ ਵਿਚਾਰੀ ਚੁੱਪਚਾਪ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਕਰਦੀ ,ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ।ਬੁਰਾ ਤਾਂ ਲਗਦਾ ਪਰ ਅੰਦਰੋ ਅੰਦਰੀ ਧੁਖਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ।
ਘਰ ਵਿੱਚ...
ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੁੱਖ ਅਰਾਮ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਜ਼ਬਾਨ ਦੇ ਵਾਰ ਸਹਿਣੇ ਓਹਨੂੰ ਅੌਖੇ ਲਗਦੇ।
ਓਹਦਾ ਪਤੀ ਲਖਵੀਰ ਸਮਝਦਾ ਤਾਂ ਸਭ ਕੁਝ ਸੀ ਪਰ ਮਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਬੇਵੱਸ ਹੀ ਸੀ।
ਵਕਤ ਬੀਤਿਆ ਤੇ ਬੱਚੇ ਜਵਾਨ ਹੋ ਗਏ।ਸੱਸ ਜ਼ਬਾਨ ਦੇ ਵਾਰ ਹਾਲੇ ਵੀ ਓਵੇਂ ਹੀ ਕਰਦੀ ਸੀ ।ਓਹਦੇ ਲਈ ਇਹ ਬੜੀ ਆਮ ਜਿਹੀ ਗੱਲ ਹੀ ਸੀ ।ਪਰ ‘ ਨਾਜ਼ ‘ ਨੇ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰ ਲਿਆ।ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕਦੇ ਅਹਿਸਾਸ ਨਾ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਨਾਲ਼ ਓਹ ਦੁਖੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।ਹੁਣ ਉਸਦੀ ਸੱਸ ਵੀ ਬਿਰਧ ਹੋ ਗਈ।ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲ਼ੀ ਗੱਲ ਨਾ ਰਹੀ ਜਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਵਕਤ ਦਾ ਤਕਾਜ਼ਾ ਸੀ।ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਗਲਤੀ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋ ਗਿਆ ਜਾਂ ਵਕਤ ਨਾਲ਼ ‘ਨਾਜ਼’ ਦਾ ਮੋਹ ਆਉਣ ਲੱਗਾ..ਰੱਬ ਜਾਣੇ!
‘ਨਾਜ਼’ ਵੀ ਆਪਣੀ ਸੱਸ ਦੀ ਖੂਬ ਸੇਵਾ ਕਰਦੀ ਪਰ ਓਹਦੇ ਕੋਲ਼ ਆਪਣਿਆਂ ਵਾਂਗ ਕਦੇ ਨਾ ਬੈਠੀ।
“ਕੁੜੇ ਨਾਜ਼…” ਓਹਦੀ ਸੱਸ ਨੇ ‘ਵਾਜ ਮਾਰੀ।
“ਹਾਂ ਬੀਜੀ?ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ ਕੁਝ?”
“ਨਾ..ਕੁਝ ਨੀਂ ਚਾਹੀਦਾ ਪੁੱਤ!ਆ ਬੈਠ ਜਾ..ਦੋ ਘੜੀਆਂ…ਗੱਲਾਂ ਕਰੀਏ..।”
“ਬੀਜੀ ਕੰਮ ਬਹੁਤ ਪਿਆ…” ਕਹਿ ਕੇ ‘ਨਾਜ਼’ ਰਸੋਈ ‘ਚ ਚਲੀ ਗਈ।
“ਬੈਠ ਜਾਂਦੀ ਮਾਂ ਕੋਲ਼..ਐਨਾ ਕਿਹੜਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕੰਮ ਸੀ ਤੇਰਾ?”ਉਸਦੇ ਪਤੀ ‘ਲਖਵੀਰ ‘ ਨੇ ਕਿਹਾ।
“ਬੀਜੀ ਜਿਹੜੀ ‘ਨਾਜ਼’ ਨੂੰ ਭਾਲ਼ਦੀ ਓਹ ਤਾਂ ਕਦੋਂ ਦੀ ਮਰ ਮੁੱਕ ‘ਗੀ।ਹੁਣ ਤਾਂ ਇਹ ਬੁੱਤ ਆ..ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਤੋੰ..ਮੇਰੇ ਸ਼ੌੰਕ ਵੀ ਮਰ ਮੁੱਕ ‘ਗੇ ਤੇ ਮੈਂ ਵੀ…।ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਕਤਲ ਤਲਵਾਰਾਂ ਨਾਲ਼ ਹੀ ਕਰੀਦੇ,ਜ਼ਬਾਨ ਨਾਲ਼ ਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ! ਹੁਣ ‘ਨਾਜ਼’ ਕਿੱਥੋਂ ਭਾਲ਼ਦੀ ਮਾਂ?” ਤੇ ਨਾਜ਼ ਦੇ ਹੰਝੂ ਪਲਕਾਂ ਤੇ ਹੀ ਰੁਕ ਗਏ।
ਦੀਪ ਵਿਰਕ
