ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਲਿਆਂਦੇ ਗਏ ਖੇਤੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸਵਾ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਜਾਰੀ ਹੈ | ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਅੱਜ ਵੀ ਦਿੱਲੀ-ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਜੀਟੀ ਰੋਡ ਰਾਹੀਂ ਸੈਂਕੜੇ ਟਰੈਕਟਰ-ਟਰਾਲੀਆਂ, ਮੋਟਰਸਾਈਕਲਾਂ ਤੇ ਹੋਰ ਵਾਹਨਾਂ ’ਤੇ ਸਵਾਰ ਹੋ ਕੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਦਿੱਲੀ ਵੱਲ ਜਾਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਿਆਰੀ ਹੈ | ਸਗੋਂ ਦਿੱਲੀ ਮੋਰਚੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਜਾ ਰਹੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਸੰਘਣੀ ਧੁੰਦ ਤੇ ਹੱਢ ਚੀਰਵੀਂ ਠੰਢ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੌਂਸਲੇ ਬੁਲੰਦ ਹਨ | ਸਬ ਤਰਾਂ ਦੇ ਇੰਤੇਜਾਮ ਤੇ ਲੰਗਰ ਦੀ ਵੀ ਹਰ ਪਾਸੇ ਪੂਰੀ ਤਿਆਰੀ ਹੈ |
ਗੱਲ ਹੈ ਸਿੰਘੁ ਬਾਡਰ ਦੀ ਜਿਥੇ ਕਈ ਜਥੇਵੰਦੀਆਂ ਮਜੂਦ ਹੈ | ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੀ ਪੂਰਾ ਆਪਣੇ ਵਲੋਂ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ | ਸਿੰਘੁ ਬਾਡਰ ਦੇ ਕੋਲ ਜਿਥੇ ਲੰਗਰ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਓਥੇ ਇਕ ਪਟਿਆਲੇ ਤੋਂ ਆਈ ਟਰਾਲੀ ਨੇ ਲੰਗਰ ਲਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ | ਉਸ ਟਰਾਲੀ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦੋ ਟਰਾਲੀਆਂ ਜੋ ਕਿ ਬਠਿੰਡੇ ਵੱਲ ਦੀਆਂ ਓਹਨਾ ਨੇ ਲੰਗਰ ਲਾਇਆ ਸੀ | ਏਦਾਂ ਇਕੱਠਿਆਂ ਨੂੰ ਵੇਖ ਦੋਹਾਂ ਏਰੀਆ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਸਲਾਹ ਕਰੀ ਕਿ ਲੰਗਰ ਤਾ ਹੈਗਾ ਏ ਕਿਓਂ ਨਾ ਇਕੋ ਟੇਂਟ ਇਕੋ ਥਾਂ ਇਕੱਠੇ ਜਿਹੇ ਹੋ ਕੇ ਲੱਗਾ ਲਈਏ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਥਾਂ ਵੀ ਬੱਚ ਜਾਵੇਗੀ | ਬਠਿੰਡੇ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਵਿਚ ਹਾਂ ਭਰ ਇਕੱਠੇ ਹੀ ਰਹਿਣਾ ਸਹਿਣਾ ਤੇ ਲੰਗਰ ਦਾ ਵੀ ਇਕੱਠੇ ਹੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰ ਦਿੱਤਾ | ਦਿਨ ਲੰਘਦੇ ਗਏ ਲੰਗਰ ਇਕੱਠਿਆਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਚਲਦਾ ਰਿਹਾ | ਲੋਕ ਵੀ ਖੁਸ਼ ਸੀ ਓਹਨਾ ਨੂੰ ਇਕੱਠਿਆਂ ਨੂੰ ਵੇਖ ਤੇ ਸਫਾਈ ਵੀ ਨਾਲ ਨਾਲ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ |
ਇਕ ਦਿਨ ਅਚਾਨਕ ਬਠਿੰਡੇ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਨਈ ਕਿ ਹੋਇਆ ਓਹਨਾ ਨੇ ਪਟਿਆਲੇ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕੱਲ ਸਵੇਰਿਓਂ ਤੜਕੇ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਜਾਣਾ | ਓਧਰ ਪਟਿਆਲੇ ਵਾਲਾ ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਚੁੱਪ ਰਿਹਾ ਤੇ ਆਪਣੀ ਸੇਵਾ ਵਿਚ ਲਗਿਆ ਰਿਹਾ |
ਅਗਲਾ ਦਿਨ ਚੜਿਆ ਪਟਿਆਲੇ ਵਾਲੇ ਨੇ ਉੱਠ ਕੇ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਹੈਂ ਸਚਿਓ ਚਲੇ ਗਏ ਇਹ ਕਿਦਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ? ਏਦਾਂ ਤਾਂ ਉਹ ਕਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ | ਉਹ ਤਾਂ ਦਿਲ ਦੇ ਸਾਫ ਤੇ ਭੋਲੇ ਇਨਸਾਨ ਸੀ | ਓਹਨਾ ਨੇ ਵਾਪਿਸ ਜਾਣ ਦਾ ਕਿਵੇਂ ਮੰਨ ਬਣਾ ਲਿਆ ਨਾਲੇ ਦਸ ਰਹੇ ਸੀ ਕਿ ਖੇਤ ਦਾ ਵੀ ਸਾਰਾ ਕੰਮ ਹੋ ਗਿਆ | ਓਥੇ ਰੇਖ ਦੇਖ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਘਰੇ ਸਿਆਣੇ ਵੀ ਹੈਗੇ ਨੇ ਪਰ ਏਦਾਂ ਕਿਓਂ ? ਪਟਿਆਲੇ ਵਾਲੇ ਨੇ ਇਹ ਕਹਿ ਮੰਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦਿੱਤੀ ਚਲੋ ਕੋਈ ਨਾ ਆਪਾਂ ਤਾਂ ਹੈਗੇ ਹਾਂ ਇਥੇ | ਆਪਣਾ ਲੰਗਰ ਚਲਦਾ ਰਹੇਗਾ ਜੋ ਕਰਨਾ ਏ ਕਿਰਦਾਰ ਆਪਣੇ...
ਵਿਚ ਲਿਖ ਹੋ ਜਾਣਾ | ਉਹ ਆਪਣੀ ਰੋਜ ਵਾਂਗੂ ਲੰਗਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਜੁੱਟ ਗਿਆ |
ਦਿਨ ਦਾ ਦੂਜਾ ਪਹਿਰ ਚੜਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਦੂਰੋਂ ਦੋ ਟਰਾਲੀਆਂ ਵਾਪਿਸ ਆਉਂਦੀਆਂ ਵਿਖਾਈ ਦਿਤੀਆਂ | ਜਿਹੜੀਆਂ ਵੇਖਣ ਵਿਚ ਉਸ ਨੂੰ ਖੁਦ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਸੀ | ਜਦੋਂ ਕੋਲ ਆਇਆਂ ਵੇਖਿਆ ਇਹ ਤਾ ਓਹੀ ਦੋ ਟਰਾਲੀਆਂ ਜਿਹੜੀਆਂ ਸਵੇਰੇ ਤੜਕੇ ਹੀ ਚਲੇ ਗਈਆਂ ਸੀ |
ਬਠਿੰਡੇ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਦੋਨੋ ਟਰਾਲੀਆਂ ਠੀਕ ਪੁਰਾਣੀ ਥਾਂ ਤੇ ਹੀ ਵਾਪਿਸ ਖੜ ਗਈਆਂ | ਟਰਾਲੀ ਤੋਂ ਉਤਰਦੇ ਸਾਰ ਹੀ ਪਹਿਲਾਂ ਪਟਿਆਲੇ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਘੁੱਟ ਕੇ ਜੱਫੀ ਪਾਈ ਤੇ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਦਸਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ | ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸਵੇਰੇ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲੋਂ ਇਥੇ ਤੋਂ ਪੂਰੇ ਚਾਰ ਵਜੇ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਲਈ ਤੁਰ ਪਏ ਸੀ | ਰਾਹ ਵਿਚ ਠੰਡ ਤੇ ਧੁੰਦ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਟ੍ਰੈਕਟਰ ਚਲਾਉਣੇ ਵਿਚ ਸਾਨੂੰ ਥੋੜੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋਈ | ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾ ਇਕ ਢਾਬੇ ਤੇ ਟ੍ਰੈਕਟਰ ਰੋਕ ਓਥੇ ਹੀ ਅਰਾਮ ਕਰ ਲਿਆ ਤੇ ਕਿਹਾ ਧੁੰਦ ਸਾਫ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਜਾਵਾਂਗੇ | ਸਵੇਰ ਦੇ ਨੌਂਹ ਵੱਜ ਗਏ ਮੌਸਮ ਸਾਫ ਹੋ ਗਿਆ ਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਦੀ ਆਵਾਜਾਂ ਕੰਨਾਂ ਵਿਚ ਗੁਣਜਨ ਲੱਗ ਪਈ ਤੇ ਅਸੀਂ ਫੇਰ ਢਾਬੇ ਤੋਂ ਤੁਰ ਪਏ ਸੀ | ਘੰਟੇ ਦਾ ਰਾਹ ਪੂਰਾ ਕਰਕੇ ਅੱਗੇ ਗਏ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਇਕ ਟੋਲ ਪਲਾਜ਼ੇ ਕੋਲ ਕਿਸਾਨੀ ਦਾ ਧਰਨਾ ਮਿਲਿਆ ਤੇ ਅਸੀਂ ਹੌਲੀ ਟ੍ਰੈਕਟਰ ਹੌਲੀ ਕਰ ਲਿਆ | ਥੋੜ੍ਹਾ ਅੱਗੇ ਗਏ ਓਥੇ ਵੇਖਿਆ ਜਿਆਦਾ ਬੀਬੀਆਂ ਤੇ ਘਟ ਮਰਦ ਵਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ | ਅਸੀਂ ਜਦੋਂ ਕੋਲ ਜਾ ਕੇ ਟ੍ਰੈਕਟਰ ਰੋਕਿਆ ਤਾ ਇਕ ਬੀਬੀ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਚੂੜੀਆਂ ਛਣਕਾ ਕੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗੀ ਆਹ ਚੂੜੀਆਂ ਪਾ ਲੋ ਜੇ ਜਾਣਾ ਏ ਪੰਜਾਬ ਵਾਪਿਸ | ਅਸੀਂ ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਸ਼ਰਮਿੰਦਗੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੀ ਤੇ ਓਸੀ ਵਕ਼ਤ ਵਾਪਿਸ ਦਿੱਲੀ ਨੂੰ ਤੁਰ ਪਏ |
ਮੇਰੀ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇਕੋ ਬੇਨਤੀ ਹੈ ਇਸ ਧਰਨੇ ਵਿਚ ਵੱਧ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਹਿੱਸਾ ਲਵੋ | ਇਹ ਲੜਾਈ ਮਹਿਜ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਨਹੀਂ ਨਸਲਾਂ ਦੀ ਹੈ | ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਹਾਰਨਾ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਜਿੱਤਣਾ ਹੈ | ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੁਸੀਂ ਡੱਟ ਕੇ ਖੜੋਗੇ ਸਰਕਾਰ ਉਹਨੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੀ ਜਾਵੇਗੀ | ਕਿਸਾਨੀ ਨੂੰ ਧਰਮ ਵਿਚ ਨਾ ਲਿਆਓ ਕਿਓਂਕਿ ਰੋਟੀ ਤੁਸੀਂ ਸਬ ਨੇ ਖਾਣੀ ਏ | ਇਕ ਕਿਸਾਨ ਹੀ ਹੈ ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਜੀਵਨ ਰੇਖਾ ਹਨ |
‘ਜੇਕਰ ਜਮੀਨ ਏ ਤਾਂ ਕਿਸਾਨ ਏ
ਜੇਕਰ ਕਿਸਾਨ ਏ ਤਾਂ ਜਹਾਨ ਏ’
ਲਿਖਤ: ਜਿਤੇਸ਼ ਤਾਂਗੜੀ
