ਇਹ ਗੱਲ ਓਸ ਵੇਲੇ ਦੀ ਹੈ ਜਦ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮਾੜੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਦੇ ਦਿਨ ਸਨ |
ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਇੱਕ ਪੁਲਿਸ ਪਾਰਟੀ ਕਿਸੇ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਫੜਨ ਵਾਸਤੇ ਆਈ ਜਿਸ ਤੇ ਕੋਈ ਬਹੁਤਾ ਗੰਭੀਰ ਦੋਸ਼ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਸੀ | ਸਾਡੇ ਘਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੀ ਉਸਦਾ ਘਰ ਸੀ |
ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਉਹ ਮੁੰਡਾ ਅੰਦਰੋਂ ਫੜ ਕੇ ਦਰਾਂ ਮੂਹਰੇ ਲੈ ਆਂਦਾ | ਏਨੇ ਨੂੰ ਉਨਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੰਧੀ ਬਾਪੂ ਜੀ ਨੂੰ ਵੀ ਸੱਦ ਕੇ ਲੈ ਗਿਆ ਉਹ ਮੈਂਬਰ ਪੰਚਾਇਤ ਵੀ ਸਨ | ਜਦ ਤੱਕ ਹੋਰ ਵੀ ਦੇਖਣ ਵਾਲੇ ਕਾਫੀ ਲੋਕ ਆ ਗਏ ਸਨ ਤੇ ਕੁੱਝ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਵੈਸੇ ਹੀ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ | ਜਦ ਬਾਪੂ ਜੀ ਉੱਥੇ ਆ ਗਏ ਤਾਂ ਉਹ ਮੁੰਡਾ ਕਹਿੰਦਾ “ਜੀ ਮੈਂਨੂੰ ਕੱਪੜੇ ਹੋਰ ਪਾ ਲੈਣ ਦਿਉ ਇਹ ਖਰਾਬ ਨੇ !” ਉਸ ਦੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ ਗੋਹਾ ਜਿਹਾ ਵੀ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ | ਥਾਣੇਦਾਰ ਤਾਂ ਨਾ ਬੋਲਿਆ ਪਰ ਬਾਪੂ ਜੀ ਨੇ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ “ਜਾ ਪਾ ਆ !” ਉਹ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਣ ਗਿਆ ਜਦ ਖਾਸਾ ਚਿਰ ਨਾ ਆਇਆ ਤਾਂ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਹੋਗੀ ਕਿ ਕਿਤੇ ਭੱਜ ਨਾ ਗਿਆ ਹੋਵੇ | ਜਦ ਦੁਬਾਰਾ ਅੰਦਰ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਵਾਕਿਆ ਈ ਭੱਜ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਨੂੰ ਮਗਰ ਵੀਹੀ ਤੇ ਵੀ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਗੇਟ ਸੀ |
ਫਿਰ ਥਾਣੇਦਾਰ ਲੋਹਾ ਲਾਖਾ ਹੋ ਕੇ ਬਾਪੂ ਜੀ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦਾ “ਤੂੰ ਭਜਾਇਆ ਹੈ ਏਸ ਨੂੰ ਤੂੰ ਹੀ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਣ ਭੇਜਿਆ ਸੀ ?” ਬਾਪੂ ਜੀ ਕਹਿੰਦੇ “ਮੈਂ ਕਿਹੜਾ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਬਈ ਭੱਜ ਜਾਵੀਂ ਨਾ ਹੀ ਮੈਂਨੂੰ ਉਹਦੇ ਭੱਜ ਜਾਣ ਦੀ ਸ਼ੱਕ ਸੀ ਜੇ ਥੋਨੂੰ ਸ਼ੱਕ ਸੀ ਤੁਸੀਂ ਨਾ ਜਾਣ ਦਿੰਦੇ ! ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕੱਲ ਜਾਂ ਪਰਸੋਂ ਤੱਕ ਪੇਸ਼ ਕਰਵਾ ਦਿਆਂਗਾ ਐਂਵੇ ਡਰਦਾ ਭੱਜ ਗਿਆ ਹੋਣਾ !”
ਥਾਣੇਦਾਰ ਕਹਿੰਦਾ “ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਅੜਬ ਸੁਭਾਅ ਦਾ ਹਾਂ ਮੈਂਨੂੰ ਸਹਿਗਲ ਸਹਿਗਲ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਤੇ ਮੇਰੇ ਵਾਰੇ ਚਾਹੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੀ ਆਈ ਏ ਸਟਾਫ਼ ਚੋਂ ਪਤਾ ਕਰ ਲਿਉ , ਮੈਂ ਤਾਂ ਹੁਣ ਏਨਾਂ ਦੇ ਡੰਗਰ ਖੋਲਾਂਗਾ !”
ਬਾਪੂ ਜੀ ਕਹਿੰਦੇ “ਥਾਣੇਦਾਰ ਸਾਬ ਡੰਗਰ ਖੋਲਣ ਵਾਲਾ ਇਹ ਨਵਾਂ ਕੰਮ ਨਾ ਕਰੋ ਇਹ ਏਡੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ! ” ਥਾਣੇਦਾਰ ਜਦੇ ਹੀ ਚੌਂਕੀਦਾਰ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦਾ “ਖੋਲ ਬਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਡੰਗਰ ਤੇ ਡੰਗਰ ਵੀ ਨੇੜੇ ਹੀ ਬੰਨੇ ਹੋਏ ਸਨ ?” ਜਦ ਚੌਂਕੀਦਾਰ ਡੰਗਰਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਬਾਪੂ ਜੀ “ਚੌਂਕੀਦਾਰ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਤੂੰ ਨਾ ਹੱਥ ਲਾਈਂ ਡੰਗਰਾਂ ਨੂੰ ! ” ਥਾਣੇਦਾਰ ਕਹਿੰਦਾ “ਜਦ ਮੈਂ ਕਹਿਨਾਂ ਖੋਲ ਤੂੰ ?” ਬਾਪੂ ਜੀ ਕਹਿੰਦੇ “ਏਹਨੂੰ ਗਰੀਬ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਕਾਹਨੂੰ ਵਿੱਚ ਫਸਾਉਨੇ ਓਂ ਜੇ ਖੋਲਣੇ ਨੇ ਆਪ ਖੋਲੋ ?” ਫਿਰ ਦੋ ਸਿਪਾਹੀ ਥਾਣੇਦਾਰ ਨੂੰ ਧੱਕ ਕੇ ਪਰੇ ਨੂੰ ਲੈ ਗੇ ਤੇ ਦੋ ਬਾਪੂ ਜੀ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਨੂੰ ਲਿਜਾ ਕੇ ਕਹਿੰਦੇ ਛੱਡੋ ਜੀ ਤੁਸੀਂ ਕਾਹਨੂੰ ਏਨਾਂ ਨਹੁੰ ਲੈਨੇ ਓਂ ਸਾਰਾ ਸਟਾਫ਼ ਵੀ ਨਵਾਂ ਹੀ ਆਇਆ ਹੁਣ | ਥਾਣੇਦਾਰ ਨੂੰ ਉਨਾਂ ਨੇ ਪਤਾ ਨੀ ਕੀ ਕਿਹਾ ਹੋਊਗਾ ਫਿਰ ਮੁੜ ਕੇ ਉੱਥੇ ਈ ‘ਕੱਠੇ ਹੋਗੇ...

|
ਫਿਰ ਥਾਣੇਦਾਰ ਬਾਪੂ ਜੀ ਵਲ ਦੇਖ ਕੇ ਕਹਿੰਦਾ “ਤੁਸੀਂ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੇਰੀ ਬਦਲੀ ਹੀ ਕਰਵਾ ਦਿਉਂਗੇ ?” ਬਾਪੂ ਜੀ ਕਹਿੰਦੇ “ਬਦਲੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਆ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਅਜਿਹੀ ਗੱਲ ਮੇਰੇ ਦਿਮਾਗ਼ ਚ ਆ ਅਪਣਾ ਤਾਂ ਕੰਮ ਏਥੇ ਦਸ ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ ਮੁੱਕ ਜਾਣਾ ਕੀਲੇ ਤੇ ਈ ! ਤੁਸੀਂ ਡੰਗਰ ਖੋਲਣੇ ਆ ਤੇ ਮੈਂ ਖੋਲਣ ਨੀ ਦੇਣੇ ?” ਬਾਪੂ ਜੀ ਦਾ ਕੱਦ ਵੀ ਛੇ ਫੁੱਟ ਸੀ ਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸਾਫ਼ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੇ ਨਿਧੱੜਕ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਸਨ ।
ਫਿਰ ਪੁਲਿਸ ਪਾਰਟੀ ਇੱਕ ਲੱਖਤ ਬਗੈਰ ਕੁਸ ਬੋਲਿਆਂ ਸਮੇਤ ਥਾਣੇਦਾਰ ਜੀਪ ਵਿੱਚ ਬਹਿ ਕੇ ਚਲੇ ਗਏ | ਚਲੋ ਜੀ ਕੋਈ ਕਹਿੰਦੇ ਹੁਣ ਵੱਧ ਫੋਰਸ਼ ਲੈ ਕੇ ਆਉਣਗੇ ਕੋਈ ਕੁਸ ਕਹੇ | ਪਰ ਉਸ ਦਿਨ ਕੋਈ ਨਾ ਆਇਆ |
ਦੂਸ਼ਰੇ ਦਿਨ ਸਵੇਰੇ ਅੱਠ ਵਜੇ ਸਹਿਗਲ ਸਾਬ ਇਕੱਲੇ ਹੀ ਮਰੂਤੀ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਦਰਾਂ ਮੂਹਰੇ ਆ ਖੜੇ੍ | ਉਨਾਂ ਦੇ ਖਾਕੀ ਪੱਗ ਚਿੱਟਾ ਕਮੀਜ਼ ਤੇ ਖਾਕੀ ਪੈਂਟ ਪਹਿਨੀ ਹੋਈ ਸੀ | ਨਾਮ ਨਾਲ ਸਹਿਗਲ ਸੀ ਪਰ ਪੱਗ ਬੰਨਦੇ ਸੀ ਤੇ ਉੱਚੇ ਲੰਮੇ 45 ਕੁ ਸਾਲ ਦੇ ਬੜੇ ਰੋਅਬਦਾਰ ਸਨ | ਮੈਂ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਖੜਾ੍ ਸੀ ਤੇ ਮੈਂਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਹਿੰਦੇ “ਸਰਦਾਰ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਹੈ ?” ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਲੈ ਗਿਆ ਤੇ ਉਹ ਬਾਪੂ ਜੀ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਤੇ ਚਾਹ ਪਾਣੀ ਪੀਤਾ | ਬਾਪੂ ਜੀ ਕਹਿੰਦੇ “ਦੱਸੋ ਸਹਿਗਲ ਸਾਬ ਕਿਵੇਂ ਆਏ ਸੀ ?” ਸਹਿਗਲ ਸਾਬ ਕਹਿੰਦੇ “ਮੈਂ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਏਸ ਕਰਕੇ ਮਿਲਣ ਵਾਸਤੇ ਆਇਆਂ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕੋਈ ਬੰਦਾ ਟੱਕਰਿਆ ਹੈ ! ਮੇਰੇ ਦਿਮਾਗ਼ ਚ ਬਹੁਤ ਫਤੂਰ ਸੀ ਜੋ ਥੋਡੇ ਟੱਕਰਨ ਨਾਲ ਬਿਲਕੁਲ ਨਿੱਕਲ ਗਿਆ ਹੈ ! ਅੱਜ ਤੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਕੰਮ ਮੇਰੇ ਕਰਨ ਯੋਗ ਹੋਵੇ ਉਹ ਅੱਧ ਬੋਲ ਕਰਾਂਗਾ ਥੋਨੂੰ ਆਪ ਵੀ ਆਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਬਸ ਸੁਨੇਹਾ ਈ ਭੇਜ ਦਿਆ ਕਰਿਉ !”
ਫਿਰ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਵਧੀਆ ਮਿਲਦਾ ਗਿਲਦਾ ਰਿਹਾ | ਉਸ ਨੇ ਭੱਜਣ ਵਾਲੇ ਮੁੰਡੇ ਦਾ ਵੀ ਛੁਟਕਾਰਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ |
ਫਿਰ ਉਹ ਬਦਲ ਕੇ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਚਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਉਸ ਤੱਕ ਦੋ ਕੁ ਜਾਇਜ ਜਿਹੇ ਕੰਮ ਪਏ ਸੀ ਜੋ ਉਸ ਨੇ ਬਾਖੂਬੀ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਉਹ ਵੀ ਕਿਸੇ ਦੇ ਹੀ ਸਨ | ਇੱਕ ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਹੀ ਮੁੰਡੇ ਨੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਜਿਲੇ ਵਿੱਚ ਸਿਪਾਹੀ ਤੋਂ ਹੌਲਦਾਰ ਦਾ ਟੈਸਟ ਦੇਣਾ ਸੀ ਜੋ ਸਹਿਗਲ ਸਾਬ ਨੇ ਬਾਪੂ ਜੀ ਦੇ ਕਹਿਣ ‘ਤੇ ਨਾਲ ਜਾ ਕੇ ਉੱਥੇ ਮੌਕੇ ਦੇ ਐੱਸ ਐੱਸ ਪੀ ਤੋਂ ਕਹਿ ਕੇ ਪਾਸ ਕਰਵਾਇਆ ਜੋ ਹੁਣ ਸਬ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਹੈ |
ਏਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਹਿਗਲ ਸਾਬ ਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਆਇਆ ਸੀ । ਪਰ ਫਿਰ ਥੋੜਾ ਚਿਰ ਬਾਅਦ ਹੀ ਸਹਿਗਲ ਸਾਬ ਦੀ ਕਿਸੇ ਐਕਸੀਡੈਂਟ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ |
Baldev Singh Jhajj Ex Sarpanch