ਵੀਰ ਤਨਵੀਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਉਭਰੇ ਕੁਝ ਜਜਬਾਤ..
ਬਾਪ ਜੱਦੀ ਪੁਰਖੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਸੀ..ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੀ ਇਕ ਖਾਸ ਤਕਨੀਕ ਹੋਇਆ ਕਰਦੀ..ਪਹਿਲਾਂ ਚੋਖੇ ਵਿਆਜ ਤੇ ਅਗਲੇ ਨੂੰ ਮੂੰਹ ਮੰਗਿਆ ਕਰਜਾ ਦੇ ਦਿੰਦਾ..ਫੇਰ ਜਦੋਂ ਨਾ ਮੋੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਤਾਂ ਕਚਹਿਰੀ ਜਾ ਕੇ ਉਸਦੀ ਜਮੀਨ ਹੀ ਲਿਖਵਾ ਲਿਆ ਕਰਦਾ!
ਇੱਕ ਦਿਨ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਕਚਹਿਰੀ ਨਾਲ ਲੈ ਗਿਆ..ਅਖ਼ੇ ਕਿਸੇ ਦੀ ਜਮੀਨ ਲਿਖਾਉਣੀ ਏ..ਤੂੰ ਵੀ ਨਾਲ ਚੱਲ..ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੇ ਗੁਰ ਹੀ ਸਿੱਖੇਗਾ!
ਉਸ ਭਰੇ ਭੀਤੇ ਨੇ ਪਹਿਲੋਂ ਕਾਗਤ ਤੇ ਅੰਗੂਠਾ ਲਾਉਣ ਲਈ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਦੇ ਅੰਗੂਠੇ ਨਾਲ ਦਾਬ ਲਾਈ..ਪਰ ਭਾਰ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਤੇ ਪੈ ਗਿਆ..ਫੇਰ ਸਾਡੇ ਦੋਹਾਂ ਦੇ ਲੁਕਵੇਂ ਹੰਝੂ ਵਗ ਤੁਰੇ..ਉਹ ਕੱਖੋਂ ਹੌਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਤੇ ਮੈਂ ਜਮੀਰ ਵਿਹੂਣਾ!
ਫੇਰ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਅੰਗੂਠੇ ਤੋਂ ਕਾਲੀ ਸਿਆਹੀ ਮਿਟਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣਾ ਲਿੱਬੜਿਆ ਹੋਇਆ ਅੰਗੂਠਾ ਕੋਲ ਹੀ ਕੰਧ ਤੇ ਰਗੜ ਦਿੱਤਾ..ਹੋ ਸਕਦਾ ਘਰਦਿਆਂ ਤੋਂ ਅਤੇ ਪਿੰਡ ਵਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਓਹਲਾ ਰੱਖਣਾ ਹੋਵੇ!
ਮੈਂ ਗਹੁ ਨਾਲ ਵੇਖਿਆ..ਓਥੇ ਕੰਧ ਤੇ ਅੰਗੂਠਿਆਂ ਦੇ ਹੋਰ ਵੀ ਕਿੰਨੇ ਸਾਰੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਪਏ ਹੋਏ ਸਨ..ਮੇਰੇ ਬਾਪ ਵਰਗੇ ਹੋਰ ਵੀ ਤੇ ਬਹੁਤ ਹੋਣੇ..ਦਿਮਾਗੀ ਵਿਓਪਾਰੀ!
ਕੰਮ ਨੇਪਰੇ ਚੜਿਆ ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਡੈਡੀ ਗਵਾਹੀ ਦੇਣ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੋਲ ਠੇਕੇ ਵਿਚ ਜਾ ਵੜਿਆ..!
ਉਹ ਹਮਾਤੜ ਅੱਖਾਂ ਪੂੰਝਦਾ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਜਾਂਦੇ ਟਾਂਗੇ ਤੇ ਜਾ ਚੜਿਆ..ਤੇ ਮੈਂ ਓਥੇ ਹੀ ਖਲੋਤਾ ਰਹਿ ਗਿਆ..ਉਸ ਲੁੱਟੇ ਪੁੱਟੇ ਦੇ ਟਾਂਗੇ ਦਾ ਘੱਟਾ ਬਣ ਉੱਪਰ ਨੂੰ ਉੱਡਦੀ ਹੋਈ ਉਸਦੀ ਦਾਸਤਾਨ...
ਵੇਖਣ ਲਈ!
ਵਾਹਵਾ ਸ਼ਰਾਬੀ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਠੇਕਿਓਂ ਬਾਹਰ ਆਇਆ ਤਾਂ ਆਖਣ ਲੱਗਾ ਤੇਰੀ ਹੀ ਜਾਇਦਾਤ ਬਣਾ ਰਿਹਾ..ਖੁਸ਼ ਹੋਇਆ ਕਰ..ਇੰਝ ਮੂੰਹ ਜਿਹਾ ਬਣਾ ਕੇ ਨਾ ਖਲੋਤਾ ਰਿਹਾ ਕਰ..ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਕੰਧ ਤੇ ਲਿਬੜੇ ਹੋਏ ਅੰਗੂਠਿਆਂ ਦੀ ਪਾਲ ਜਿਹੀ ਦਿਸੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ..!
ਅਕਸਰ ਮੈਨੂੰ ਆਖਦਾ ਰਹਿੰਦਾ..ਜਜਬਾਤੀ ਹੋਵੇਂਗਾ ਤੇ ਕਦੇ ਕਾਮਯਾਬ ਵਿਓਪਾਰੀ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕੇਂਗਾ..ਵਿਓਪਾਰੀ ਉਹ ਜਿਹੜਾ ਅਗਲੇ ਦੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਤੱਕ ਪੀੜ ਕੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਰਕਮ ਵਸੂਲੇ..!
ਆਪਣਾ ਹੱਕ ਲੈਣ ਵਿਚ ਤੇ ਧੋਖੇ ਨਾਲ ਫਸਾਏ ਦੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਪੀੜਨ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਫਰਕ ਹੁੰਦਾ..!
ਭਾਵੇਂ ਪਿਓ ਜਿੱਡਾ ਉਚਾ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰ ਅਜੇ ਤੱਕ ਵੀ ਦੁਬਿਧਾ ਵਿਚ ਹਾਂ..ਹੱਡੀਆਂ ਚਰੂੰਢਣੀਆਂ ਸਿੱਖ ਲਵਾਂ ਕੇ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਵਾਂਙ ਤੇਰਾ ਤੇਰਾ ਆਖਣਾ..!
ਪਰ ਲੱਗਦਾ ਨਹੀਂ ਇਹ ਦੁਬਿਧਾ ਕਦੀ ਮੁੱਕੇਗੀ..ਬਾਪ ਆਖਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਬਣ ਤੇ ਜਮੀਰ ਆਖਦੀ ਰਹਿਮ ਦਿਲ ਬਣ..ਉੱਤੋਂ ਕੰਧ ਤੇ ਲੱਗੇ ਅੰਗੂਠੇ ਅਕਸਰ ਸੁਫਨਾ ਬਣ ਰਾਤਾਂ ਨੂੰ ਸਤਾਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਨੇ..!
(ਇਹ ਵਾਰਤਕ ਖਰੜਾ ਮੈਨੂੰ ਕਿਸੇ ਮਿੱਤਰ ਵੱਲੋਂ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ..ਕੁਝ ਲਿਖੋ..ਇਹ ਪੜ ਮੈਨੂੰ ਕੁਝ ਆਪਣੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਯਾਰ ਚੇਤੇ ਆ ਗਏ..ਓਹਨਾ ਦੇ ਮਨੋ ਭਾਵ ਵੀ ਨਾਲ ਰਲ ਗਏ ਪਰ ਇਸ ਕਾਵਿ ਵਾਰਤਕ ਦਾ ਮੂਲ ਲੇਖਕ ਤਨਵੀਰ ਸਿੰਘ ਨੇ..ਵਧਾਈ ਦੇ ਪਾਤਰ ਨੇ..ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਸੋਚ ਸਿਰਜਣ ਲਈ)
